Muqdisho, Soomaaliya – Soomaaliya iyo Tansaaniya ayaa ku heshiiyay in dib loo bilaabo duullimaadyadii tooska ahaa ee isaga kala gooshi jiray Muqdisho iyo Daarusalaam, taasoo ah tallaabo weyn oo lagu xoojinayo xiriirka labada dal. Heshiiskan ayaa lagu shaaciyay Talaadadii intii lagu guda jiray dabaaldegga sannad-guuradii 65-aad ee xorriyadda Soomaaliya oo lagu qabtay dalka Tansaaniya. Munaasabaddaas waxaa sidoo kale si rasmi ah dib loogu furay safaaradda Soomaaliya ee magaalada Daarusalaam oo dib u dayactir lagu sameeyay.
Wasiirka Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Bariga Afrika ee Tansaaniya, Mudane Mahmoud Thabit Kombo, ayaa xaqiijiyay in labada dowladood ay isku raaceen in la cusboonaysiiyo heshiiskii dhinaca hawada ee labada dal. Qorshahan ayaa ah in la bilaabo duulimaadyo toos ah oo meesha ka saaraya baahidii laga qabay in lagu sii hakado magaalooyin kale sida Nairobi ama Addis Ababa. “Tallaabadani waxay fududayn doontaa safarka waxayna kor u qaadi doontaa ganacsiga, dalxiiska, iyo dhaqdhaqaaqa xamuulka,” ayuu yiri Wasiir Maxamuud.
Xiriirka Cusub Ee Labada Dal
Wasiir Kombo wuxuu intaa ku daray in heshiiska duulimaadyada ee dib loo cusboonaysiiyay uu qayb ka yahay dadaallada ballaaran ee lagu ballaarinayo iskaashiga dhinacyada kale, sida ganacsiga, waxbarashada, amniga, iyo dalxiiska.
Munaasabadda taariikhiga ah waxaa ka qayb galay wafdi heer sare ah oo ka socday dowladda Soomaaliya oo uu hoggaaminayay Wasiirka Arrimaha Dibadda, Mudane Cabdisalaan Cabdi Cali. Wafdigaas waxaa sidoo kale ka mid ahaa lix wasiir oo ka tirsan xukuumadda iyo lix xildhibaan.
Wasiir Cabdisalaan Cabdi Cali ayaa soo dhaweeyay dib u howlgelinta safaaradda, isagoo ku tilmaamay mid muujinaysa in Soomaaliya ay dib u soo cusboonaysiisay xiriirkii caalamiga ahaa. Wuxuu xusay in Soomaaliya, intii uu hoggaaminayay Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud, ay horumar ka samaysay dib u dhiska hay’adaha dowladda iyo horumarinta dib u heshiisiinta qaranka.
Wasiirku wuxuu kaloo dib u milicsaday kaalintii taariikhiga ahayd ee Soomaaliya ay ka geysatay dadaallada nabadeed ee Afrika, oo ay ku jirto doorkii ay ku lahayd dhexdhexaadinta colaaddii Uganda iyo Tansaaniya.
Wasiirka Arrimaha Dibadda Soomaaliya ayaa qurbajoogta Soomaaliyeed ee ku dhaqan Tansaaniya u aqoonsaday inay yihiin halbowle isku xira labada dal. Wuxuu shaaca ka qaaday in la qorsheynayo in la sameeyo Guddi Isku Dhaf ah oo Wasiiro ah iyo Guddi Saaxiibtinimo oo Baarlamaanka ah si ay ula socdaan wada-shaqaynta labada dhinac.
Wadahadallada hadda u dhexeeya labada dowladood waxaa ka mid ah heshiisyada la soo jeediyay ee socdaalka, waxbarashada, duulista, kalluumeysiga, iyo beeraha. Labada dhinacba waxay ka shaqaynayaan sidii ay u abuuri lahaayeen qaab hawleed habaysan oo dhinacyadan ah.
Wasiirrada ayaa sidoo kale carabka ku adkeeyay in Soomaaliya ay dhawaan ku biirtay Ururka Bulshada Bariga Afrika (EAC), taasoo ah horumar weyn oo laga gaaray isdhexgalka gobolka. Waxay rajo wanaagsan ka muujiyeen in tani ay fursado u furi doonto wada-shaqayn dhow oo dhexmarta Soomaaliya iyo dalalka xubnaha ka ah EAC.